Shankara bhaaShya on viShNusahasranAma - 2nd installment

Savithri D savdev at HOTMAIL.COM
Sun Apr 23 16:35:18 CDT 2000


Namaste,

Here is the 2nd installment of the Sri Shankara's  bhaaShya on viShNu
sahasranAma. The text file is also included.

-------------------------------------------------
tameva chArchayan.h bAhyam.h abhyarchanaM kurvan.h nityaM
sarveShu kAleShu bhaktiH bhajanaM tAtparye tathA bhaktyA puruSham.h avyayaM
vinAshvikriyArahitam.h, tameva cha dhyAyan.h AbhyantarArchanaM kurvan.h,
stuvan.h, pUrvaktarItyA bhaktyA namasyaMshcha namaskAraM kurvan.h, --
pUjAshoSha bhUtamubhayaM stutinamaskAralaxaNam.h -- yajamAnaH pUjakaH phala
bhoktA |
athavA, archayannityanenobhayavidhamarchanmuchyate |
dhyAyanstuvannamasyaMshchetyenena mAnasaM vAchikaM kAyikaM chochyate ||

tR^itIyaM prashnaM pariharati tribhuruttaraiH pAdaiH -

anAdinidhanaM viShNuM sarvaloka maheshvaram.h |
lokAdhyaxaM stuvannityaM sarvaduHkhAtigo bhavet.h ||6||

anAdinidhanaM Shad.hbhAvavikArashUnyam.h, viShNuM vyApakam.h, sarvasya
lokyata iti lokaH dR^ishyavargo lokaH tasya viyantR^INAM brahmAdInAmapi
IshvaratvAt.h sarvalokmaheshvaram.h, lokaM dR^ishyavarge svAbhAvikena
bodhena sAxAtpashyatIti lokAdyaxaH, taM nityaM nirantaraM stuvan.h,
sarvaduHkhAtigo bhavat.h iti trayANAM sAdhAraNaM phalavachanam.h |
sarvANyAdhyAtmikAdIni duHkhAnyatItya gachChatIti sarvaduHkhAtigaH bhavet.h
syAt.h ||

punarapi tameva stutyaM vishinaShti -

brahmaNyaM sarvadharmaGYaM lokAnAM kIrtivardhanaM |
lokanAthaM mahadbhUtaM sarvabhUtabhavodbhavam.h ||7||

brahmaNyaM brahmaNe sraShtre brAhmaNAya tapase shrutaye vA hitam.h, sarvAn.h
dharmAn.h jAnAtIti sarvadharmaGYaH tam.h, lokAnAM prANinAM kIrtayo yashAMsi
tAH svashaktyanupraveshena vardhayatIti tam.h, lokairnAthyate lokAnupatapati
aashAste lokAnAmIShte iti vA lokanAthaH tam.h, mahat.h brahma -
vishvotkarShaNa vartamAnatvAt.h, bhUtaM paramArtha satyaM,
sarvabhUtabhavodbhavaM sarvabhUtAnAM bhavaH saMsAraH yatsakAshAdudbhavati
tam.h ||

paJNchamaM prashnaM paraharati -

eSha me sarvadharmANAM dharmo.adhikatamo mataH |
yadbhaktyA puNdarIkAxaM stavairarchennaraH sadA ||8||

sarveShAM chodanAlaxaNAnAM dharmANAm.h eShaH vaxyamANo dharmaH adhikatamaH
iti me mataH abhipretaH, yadbhaktyA tAtparyeNa puNdarIkAxaM hR^idaya
puNdarIke prakAshamAnaM vAsudevaM stavaiH guNasaMkIrtanalaxaNaiH stutibhiH
sadA archet.h satkArapUrvakamarchanaM karoti naraH manuShyaH iti yat.h eSha
dharmaH iti saMbandhaH ||
asya stutilaxaNAsyArchanasya Adhikye kiM kAraNam.h? uchyate -
hiMsAdipuruShAntardravyAntaradeshakAlAdi niyamAnapexatvam.h Adhikye
kAraNam.h | 'dhyAyankR^ite yajanyaGYaistretAyAM dvApare.archayan.h |
yadApnoti tadApnoti kalau saMkIrtya keshavam.h' iti viShNupurANa vachanAt.h
| 'japyenaiva tu saMsidhyedbhrAmaNo nAtra saMshayaH | kuryAdanyanna vA
kuryAnmaitro brAhmaNa uchyate' iti manuvachanAt.h | 'japastu
sarvadharmebhyaH paramo dharma uchchyate | ahiMsayA cha bhUtAnAM japayaj~naH
pravartate' iti mahAbhArate | 'yaj~nAnAM japayaj~no.asmi' iti
bhagavadvachanaM | etatsarvamabhipretya' esha me sarva dharmANAM
dharmo.adhikatamo mataH' ityuktam.h ||

dvitIya prashnaM samAdhatte -

paramaM yo mahattejaH paramaM yo mahattapaH |
paramaM yo mahadbrahmA paramaM yaH parAyaNam.h || 9||

paramaM prakR^ishtaM  mahat.h bR^ihat.h tejaH chaitanya laxaNaM
sarvAvabhAsakam.h, 'yena sUryastapati tejasedhdaH' 'taM devA jyotishAM
jyoti:'
'na tatra sUryo bhAti na chandratArakaM' ityAdiShruteH;
'yadAdityagataM tejaH' ityAdismruteShcha | paramaM tapaH tapati
Aj~nApayatIti tapaH | 'ya imaM cha lokaM paraM cha lokaM sarvANi cha bhUtAni
yo.antaro yamayati' ityantaryAmibrAhmaNe sarvaniyantR^itvaM shrUyate |
'bhIshAsmAdvAtaH pavate' ithyAdi taittirIyake | tpati Ishte iti vA tapaH |
tasyaishvaryamanavachChinnamiti mahattvam.h, 'esha sarveshvaraH'
ityAdishruteH | paramaM satyAdilaxaNaM paraM brahma mahanIyatayA mahat.h |
paramaM prakR^iShtaM
punarAvR^ittisha~nkAvarjitam.h | parAyaNaM param.h ayanaM parAyaNam.h |
paramgrahaNAt.h sarvatra aparaM tejaH AdityAdikaM vyAvartyate |
sarvatra yo devaH iti visheShyate - yo devaH paramaM tejaH paramaM tapaH
paramaM brahma paramaM parAyaNam.h, sa ekaH sarvabhUtAnAM parAyaNamiti
vAkyArthaH ||

prathamaprashnasyottaramAha -
pavitrANAM pavitraM yo ma~NgalAnAM cha ma~Ngalam.h |
daivataM devatAnAM cha bhUtAnAM yo.avyayaH pitA ||10 ||


pavitrANAM pAvanAnAM tIrthAdInAM pavitram.h | paramastu pumAn.h dhyAto
dR^iShtaH kIrtitaH stutaH saMpUjitaH sthutaH praNataH pApmanaH
sarvAnunmUlayatIti paramaM pavitram.h | saMsArabandhahetubhUtaM
puNyApuNyAtmakaM karma tatkAraNaM cha aGYAnaM sarva nAshayati
svayAthAtmyaGYAneneti vA pavitrANAM pavitram.h ||

rUpamArogyamarthAshcha bhogAMshchaivAnusha~NgikAn.h |
dadAti dhyAyato nityamapavargaprado hari.h ||

chintyamAnaH samastAnAM kleshAnAM hAnido hi yaH |
samutsR^ijyAkhilaM chintyaM so.achyutaH kiM na chintyate ||

dhyAyennArayaNaM devaM snAnadishu cha karmasu |
prAyashchittaM hi sarvasya dushkR^itasyeti vai shrutiH ||

saMsArasarpasaMdashtacheshtaikabheShjam.h |
kR^iShNeti vauShNavaM mantraM shrutvA mukto bhavannaraH ||

atipAtakayukto.api dhyAyannimiShmachyutam.h |
bhUyastapasvI bhavati pa~NlipAvanapAvanaH ||

Alodya sarvashAstrANi vicArya cha punaH punaH |
idamekaM sunishpannaM dhyeyo nArayaNaH sadA ||

harirekaH sadA dhyeyo bhavadbhiH sattvasaMsthitaiH |
omityevaM sadA viprAH paThata dyAta keshavam.h ||

bhidyate hR^idayagranthishChidyante sarvasaMshyAH |
xIyante chasya karmANi tasmindR^iShte parAvare ||

yannAmakIrtanaM bhaktyA vilApanamanuttamam.h |
maitreyAsheShpApAnAM dhAtUnAmiva pAvakaH ||

avashenApi yannAmni kIrtite sarvapAtakaiH |
pumAnvimuchyate sadyaH siMhatrastairmugairiva ||

dhyAyankR^ite yajanyaGYaistretAyAM dvApare.archayan.h |
yadApnoti tadApnoti kalau saMkIrtya keshavam.h ||

harirharati pApAni duShtachittairpi smRitaH |
anichChayApi saMspR^iShto dahatyeva hi pAvakaH ||

GYAnato.aGYAnato vApi vAsudevasya kIrtanAt.h |
Tatsarve vilayaM yAti toyasthaM lavaNaM yathA ||

yasminnayastamatirna yAti narakaM svargo.api yachchintane
Vighno yatra niveshitAtmamanaso bhrAhmo.api loko.alpakaH |

muktiM chetasi yaH sthito.amaladhiyAM puMsAM dadAtyavyayaH
KiM chitraM tadadhaM prayAti vilayaM tatrAchyute kIrtite ||

shamAyAlaM jalaM vahnestamaso bhAskarodayaH |
shAnthiH kalau hyAdhaudhasya nAmasaMkIrtanaM hareH ||

harernAmaiva nAmaiva nAmaiva mama jIvanam.h |
kalau nAstyeva nAstyeva nAstyeva gatiranyathA ||

stutvA viShNuM vAsudevaM vipApo jAyate naraH |
viShNoH saMpUjanAstrityaM sarvapApaM praNashyati ||

sarvadA sarvakAryeShu nAsti teShAmama~Ngalam.h |
yeShAM hrudistho bhagavAnma~NgalAyatanaM hariH ||

nityaM saMchintayeddevaM yogayukto janArdanam.h |
sAsya manye parA raxA ko hinastyachyutAshrayam.h ||

ga~NgAsnAnasahasreShu puShkarasnAnakotiShu |
yatpApaM vilayaM yAti smrute nashyati tadhdarau ||

muhUrtamapi yo dhyAyennArAyaNamanAmayam.h |
so.api siddhimavapnoti kiM punastatparAyaNaH |

prAyaccchittAnyasheShANi tapaHkarmAtmakAni vai |
yAni teShAmasheShANAM kR^iShNAnusmaraNaM param.h ||

kalikalmaShamatyugraM narakArtipradaM nR~iNAm.h |
prayAti vilayaM sadyaH sakR^idyatrAnusaMsmrute ||

sakR^itsmruto.apigovindo nR^iNAM janmashataiH kR^itam.h |
pAparAshiM dahatyAshu tUlarAshimivAnalaH ||

yathAgniruddhashikhaH kaxaM dahati sAnilaH |
tathA chittasthito viShNuryoginAM sarvakilbiSham.h ||

ekasminnapyatikrAnte muhUrte dhyAnavarjite |
dasyubhirmuShiteneva yuktamAkrandituM bhR^isham.h ||

janArdanaM bhUtapataM jagadgurUM
        smaranmanuShyaH satataM mahAmune |
duHkhAni sarvANyapahanti sAdhya
        tyasheShakAryANi cha yAnyabhIpsate ||

evamekAgrachittaH sansaMsmaranmadhusUdanam.h |
janmamR^ityujarAgrAhaM saMsArAbdhiM tariShyati ||

kalAvatrApi doShADye viShayAsaktamAnasaH |
kR^itvApi sakalaM pApaM govindaM saMsmara~nshuchiH ||

vAsudeve mano yasya japahomArchanAdiShu |
tasyAntarAyo maitreya devendratvAdikaM phalam.h ||

lokatrayAdhipatimapratimaprabhAva
        mIShatpraNamya shirasA prabhaviShNumIsham.h |
janmAntarapralayakalpasahasrajAta
        mAshu praNAshamupayAti narasya pApam.h ||

eko.api kR^iShNe sukR^itaH praNAmo dashAshvamedhAvabR^ithena tulyaH |
dashAshvamedhI punareti janma kR^iShNapraNAmi na punarbhavAya ||

atasIpuShpasaMkAshaM pItavAsasamachyutam.h |
ye namasyanti govindaM na teShAM vidyate bhayam.h ||

shATyenApi namaskAraH prayuktaxchakrapANaye |
saMsAramUlabandhAmudvejanakaro hi saH ||


        ityAdishrutismR^itItihAsapurANavachanebhyaH |   Page 13

----------------------------------------

Thanks,
Savithri
________________________________________________________________________
Get Your Private, Free E-mail from MSN Hotmail at http://www.hotmail.com

--
bhava shankara deshikame sharaNam

Archives : http://lists.advaita-vedanta.org/archives/advaita-l.html
Help     : Email to listmaster at lists.advaita-vedanta.org
Options  : To leave the list send a mail to
           listserv at lists.advaita-vedanta.org with
           SIGNOFF ADVAITA-L in the body.



More information about the Advaita-l mailing list